Tırnak Mantarı Tedavisinde, Lazer Tedavisi mi? Klasik Tedaviler mi?

 Tırnak Mantarı ( Onikomikoz ) Nedir?

Tırnak mantarı, dermatofit denilen bir mantar türünün tırnak yatağı yada tırnak tabakasında oluşturduğu tırnak enfeksiyonu hastalığıdır. Her ne kadar oluşturduğu kötü görüntüden dolayı estetik bir sorun gibi görünse de bulaşma riski olan enfeksiyöz bir sağlık problemidir. Özellikle yaşlılar, diyabet ve bağışıklık sistemi problemi yaşayan hastalar için önemli bir risk kaynağıdır. Yaklaşık 10 milyon kişide tırnak mantarı tanısı varken cinsiyet olarak daha çok erkeklerde görülmektedir . Bunun nedeni ise erkelerin ayaklarının daha uzun süre kapalı ve nemli ortamda kalarak bakteri üremesine zemin hazırlamalarıdır. Diğer bir oran da en büyük risk gurubu olan 40-60 yaş arasındaki insanlar bu yaş aralığındaki tırnak mantarı oranı %15-20 oranında .

Tırnak Mantarı Neden Oluşur ?

Tırnak mantarı normal şartlarda sağlıklı tırnaklarda oluşamaz. Bunun nedeni tırnağın en üst tabakası olan dorsal tabaka mantar oluşması için besinden yoksun kuru bir tabakadır. Bakterinin üreyebilmesi için canlı tabaka olan orta ve alt tabakaya ulaşması lazım. Bunun oluşabilmesi için en üst tabakanın yani tırnak plağının travma gibi nedenlerle çatlaması ,kırılması bütünlüğünün bozulması ve bakterinin üreyebilmesi için ulaşması gereken alt tabakalara giriş kapısı olması gerekmektedir. Bozulmuş tırnak yapısında mantar oluşmasını destekleyen diğer nedenler ise ;

1- Ayakların Kapalı Ve Nemli Ortamda Kalması: Özellikle ayakların daha uzun süre kapalı ,karanlık ve nemli ortamda kaldığı kış ayları tırnak mantarı için tetikleyici bir etkendir.

2- Travmalar: Ucu sivri ,dar ,derisi sert özellikteki yanlış ayakkabı seçimine bağlı sürtünme yada baskı ile oluşan travmalar. Çarpma ,vurmaya bağlı travmaların oluşturduğu tırnak yapısındaki değişiklikler.

3- Bulaş: Çıplak ayakla sahilde,havuz kenarlarında yürümek ,başkasının ayakkabı ,terlik ,çorabını giymek ,sürekli aynı ayakkabıyı havalandırmadan giymeden mantarın bir tırnağımızdan diğerine yada başkasından bize geçme nedenidir.

4- Desteleyen Sağlık Sorunları: Parmak arası deri mantarı,ayakta aşırı terleme, kemoterapi ,radyoterapi gibi tedaviler, sedef hastalığı ,bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar ,diyabet, dolaşım bozukluğu, obezite gibi hastalıklar onikomikoz için zemin hazırlayan etkenlerin arasında yer almaktdır.

Tırnak Mantarı Belirtileri Nelerdir?

Tırnak renginde ,yapısında ve şeklinde değişiklikler görülmektedir ;Tırnak renginde : Sarı , kahverengi ,koyu yeşil hatta bazen siyah bir renk bile görünmektedir. Tırnak olduğundan daha kalın bir hal alırken, normal anatomik görüntüsünün dışına çıkabilir ,tırnak yatağı daralabilir ,tırnak konveks bir şekil alabilir . Tırnakta kırılmalar , pul pul soyulma ve dökülmeler ,uçlarında tırtıklı ,pütür pütür ,püsküllü bir görüntü oluşabilir .Kalınlaşan ve şekli değişen tırnağın zamanla tırnak yatağına baskı oluşturmasıyla ağrıya neden olurken bakterinin neden olduğu kötü kokularla da karşılaşmak mümkündür. Tırnaktaki estetik olmayan kalın ,farklı renkteki görüntü ve kötü koku kişinin sosyal yaşamını olumsuz etkilerken bulaş içinde ciddi bir risk oluşturmaktadır.

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Oral (Ağızdan ) Antifungal Tedavi : Tırnak mantarı tedavisinde ağızdan kullanılan antifungallarda tedavi süreci yaklaşık 3 ay. Antifungal ilaçlar vücuttan karaciğer yolu ile atıldığından özellikle yaşlılarda ve karaciğer problemi olan hastalarda risk teşkil etmektedir . Yaşlı hastalar ağız yoluyla tansiyon, şeker, romatizma, kalp ilaçlar alıyor. Bu ilaçlar mantar ilaçlarıyla reaksiyona girebiliyor. Uzun süren bu tedavi yöntemi karaciğer riski de göz önüne alınarak hastalar tarafın dan çok tercih edilmeyen , istenmeyen bir tedavi yöntemidir. Oral antifungalların kullanım sürecinde karaciğer fonksiyon testleri ve takibi yapılmalı ,bu konuda dikkatli olunmalıdır.

Topikal (Lokal ) Tedavi: Sert ve sağlıksız tırnak üzerine uygulanan topikal antifungal ilaçların emilim ve tırnak köküne ,tırnak yatağına ulaşması zor olacağından öncelikle mantarlı tırnağın medikal bakımı yapılmalı, tırnaklar normal kalınlığına getirilmelidir. Yapılan medikal bakım tırnak üzerindeki bakteri yükünü de azaltacağından tedavide daha hızlı etkin sonuç sağlamaktadır. Tırnak mantarı tedavisinde tırnağa topikal uygulamalarda krem formlarından sa, solüsyonlar daha çok tercih edilmelidir. Mantarlar nemli ortamı sevdiğinden kremin tırnakta yatağında sağlayacağı nemli ortam, bakteri üremesini destekleyeceğinden ,tedavi sürecini olumsuz etkileyebilecektik.

Lazer Tedavisi : Mantarların çoğu 50 0C üzerinde yok olabilmektedir. Kısa dalgaboyu Lazer tedavisi ile 3,5 mm derinliğe inebilen ,tırnak ve çevre dokularda 60 0C ye kadar çıkan ısı yöntemi ile mantarları yok edebilmektedir. Bu tür bir tedavide lokalize sıcaklığı artırmak için 870 nm, 930 nm veya 1320 nm dalga boylarına sahip farklı lazerler tercih edilmektedir. Lazer tedavisinin oral antifungallardaki gibi riskleri olmadığından günümüzde çok daha tercih edilen bir tedavi yöntemi olmaktadır . Bunun önemli nedenleri risklerinin düşük olası yanında her yaşa uygun yaşlı ve çocuklarda kullanılabilecek ,ağrısı ,acısı olmayan bir tedavi yöntemi olmasıdır.Uygulama sıklığı 2 ile 4 hafta arasında uygulanan tedavi protokolüne ve bakteri yüküne göre değişmektedir . Toplam seans genellikle 3-6 seans olmakla birlikte tırnağın kökten uca yenilenmesi 12 ayı bulabildiğinden bu süre bazen uzayabilir 6 seans yerine 9 seansa kadar çıkabilir. Tedavi süreci mantarlı tırnak sayısına .bakteri yükünün fazlalığına ,kişinin kronik rahatsızlıklarına ve ayak bakım alışkanlığına göre değişiklik gösterebilmektedir.

Lazerle mantar tedavisi FDA tarafından onaylanmış olup; yapılan bilimsel çalışmalarla lazerle mantar tedavilerinin etkinliğinin % 70 ile % 80 civarında olduğunu göstermektedir. q

Tırnak Mantarı Tedavisinde Mantarlı Tırnağın Tamamen Alınması ,Tırnak Çekimi Tedavi Yöntemlerinin Arasında Yer Almaktamıdır ?

Tırnak mantarı tırnak yatağında oluşur ve tırnağa yayılır , Tırnaktaki tutulumuna göre ;tırnağın distalinde (ucunda ) ,tırnağın proksimalinde (köke yakın bölgesinde ) yada tüm tırnak plağında tutulum olabilir. Tırnak çekilerek tedavi edilmek istendiğinde mantarlı tırnak vücuttan uzaklaştırılmış olur ama ,tırnak yatağında hala yaşamını sürdüren mantarlar yeni çıkan tırnakta da tutulum göstereceğinden yeni çıkan tırnakta mantarlı olarak çıkacaktır . Çekilmiş tırnakta tırnak yatağı hasarları oluşabileceğinden yada tırnak yatağında daralmalarla karşılaşabileceğinden bunların önüne geçmek için tırnak büyüme esnasında deformasyonu engellemek için medikal bakıma ihtiyaç duyulabilir. Kombine tedavi yapılabilir.