Bası Yarası Nedir? 

Halk arasında, dekübit, basınç ülseri veya yatak yarası olarakta bilinmektedir. Vücudun özellikle kemik çıkıntılarının bulunduğu yerlerinde tek başına basınç ya da sürtünme ve basıncın birlikte sebep olması ile dokunun oksijensiz kalarak beslenememesine bağlı oluşan doku hasarı ve yara oluşmasıdır.

Basınç Ülserlerinin Sebepleri Nelerdir

•   Sürekli basınç

•   Sürtünme

•   Yırtılma

•   Nem (ıslaklık)

•   Yetersiz bakım

•   Düzensiz beslenme

•   Aşırı zayıflık

•   Obezite

•   Kansızlık

•   Diyabet ve benzeri kronik sistemik hastalıkların varlığı

•   İdrar-gaita inkontinansı(teması )

•   Protein, C vitamini ve çinko eksikliği,

•    Normal kan yada lenfatik dolaşım bozukluğu

•   Bilincin açık yada kapalı olması

Basınç Ülseri Nasıl Oluşur

Özellikle İmmobil hastalarda; Felç, Demans, Alzheimer gibi nörolojik sebeplerden dolayı yatağa yada tekerlekli sandalye ye bağımlı olan hastaların vücutlarının belirli bölgelerinde, sürekli yatmaya yada oturmaya  bağlı basınç oluşarak kapiller dolaşım bozulmaya başlar.

Kan dolaşımı bozulmasıyla  basınç alan bölgedeki kan azalır, doku beslenemez ,bu nedenle o bölgedeki deri ve deri altı hücrelerinin öldüğü ve bası yarasının oluştuğu gözlemlenir 

En büyük etken hastayı uzun süre aynı pozisyonda yatırmak ve sık pozisyon vermemekle birlikte vücut bakımındaki hatalar ve beslenme bozukluğu gelir. Eğer yatağa bağımlı bir hastanız varsa bu tarz yaralarla karşılaşmamak için 1-2 saatlik doğru bakım eğitimi alarak bu zor süreci önlemekle beraber hastanıza daha kaliteli ve sağlıklı bir bakım verebilirsiniz .Unutmayın! Önlemek tedavi etmekten daha kolay ve daha ucuzdur.

ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILMALI

Hareketliğin Sağlanması / Egzersiz . Eklem sertlikleri oluşması, kas kaybının önlenmesi ve kan dolaşımının artırılması açısından önemlidir. Yatak içi yada dışı fizik tedavi hareketleri ve egzersizler yaptırılmalı

Pozisyon Değiştirme Öncelikli olarak kalça ve topuk gibi riskli bölgelerde basının azaltılması için hastanın pozisyonu düzenli olarak en fazla 2 saatte bir  değiştirmelidir. Hastanın yatağa temas eden vücut bölgeleri  ve yan yatan hastada dizler gibi vücudun birbirine temas eden bölgeleri kızarıklık açısından sık sık kontrol edilmelidir.  Geçmeyen kızarıklığın basınç ülseri başlangıç aşaması olduğu unutulmamalıdır. Hasta sırt üstü pozisyonda ya da oturur pozisyonda ise topuklardaki basıyı ortadan kaldırmak için mutlaka bacakların altına, yan yatan hastada dizlerin arasına yastık konulmalıdır. Belli periyodlarda kan takibi yapılmalı .Kilo alıp verdiği takibi açısından kol ölçümü yapılmalı düzenli sıvı alımı sağlanmalı yatak takımları günlük değişmeli ütülü ve gergin olmalı hasta cildine temas eden dikiş yada kat izi olmamalı hasta altı ıslak kalmamalı vücut nemlendirici kullanılmalı 

Beslenme Takibi: Siz hastanızın yeterince beslendiğini yada yediğini düşünebilirsiniz  ama gerçek böyle olmayabilir ,hastanın genel durumuna göre belli periyodlarla kan alınarak hastanın kan miktarı,vücuttaki  ödem miktarı ,böbrek değerleri, baslenme değerleri Total Protein ve Albümin değerleri gibi önemli olan bir çok değer takip edilmeli eksildiğine yerine konmalı ki hastanın organları dokuları yeterince beslenebilsin görevlerini yapabilsin .

Koruyucu Destek Yüzey Kullanımı: Bası yaralarını önlemede basıyı azaltmak için yatak ta yada tekerlekli sandalye üzerinde çok farklı destek yüzeyler kullanılabilir, kullanılmalıdır. Bu alandaki sektör oldukça geniş burda tercihi hastanın genel durumu ve alım gücü belirlemektedir .Tavsiye etmediğimiz baklava şeklinde yüzeyi muşamba olan ,içinde hava akışı olmayan havalı yataklardır ki bazen bu yatakların dahi bası yarasına neden olduğu gözlemlenmiştir. En basit tercih edilmesi gereken havalı yataklar boru tipi air sistem, yüzeyi antibactariyel kumaşlarla kaplı silinebilir havalı yataklardır .Bunların yanıda küp küp olan bası bölgelerinde çıkartılabilir ve dolaşım hızlandıran masaj yapan yataklar, yine çok geniş alanda basıncı nerede ise sıfırlayan ve bölgesel olarak indirip şişirilebilir yataklar, hava üflemeli ,kendi kendine göre pozisyon veren yada içi tamamen su dolu bir sürü çeşitte yatak ve minderler bulunmaktadır.